دولت کوبا در طی سه روز در مارس 2003 هفتاد و پنج مخالف سیاسی را بازداشت کرد.
بسیاری از این افراد روزنامه نگاران، فعالان حقوق بشر و کتابداران برجسته بودند.
بسیاری از بازداشت شدگان در مورد زندگی در کوبا گزارش های انتقادی تهیه کرده و به
رسانه های خبری بین المللی ارسال می کردند.
رژیم کوبا از توجه فزاینده بین المللی به این گزارش‌ها هراسان شده بود. دولت به
واسطهM
ترس از دست دادن کنترل بر مردم تصمیم به سرکوب این افراد گرفت. این سرکوب بعدا به
بازداشت‌های "بهار سیاه" معروف شد.1 کاسترو برای مشروعیت بخشی به بازداشت‌ها
مخالفان را به دریافت کمک مالی از ایالات متحده برای بی ثبات کردن سیاسی کشور متهم
کرد.2 مخالفان در محاکمات یک روزه محکوم شده و به آنها احکام حبس از شش تا 28 سال
داده شد. این افراد در دوره زندان متحمل آزارهای جسمی شده‌اند، به آنها آب آلوده
به مدفوع و غذای مخلوط شده با کرم داده شده و از مراقبت‌های بهداشتی محروم
بوده‌اند.3
گروهی از زنان که به "زنان سپید پوش" معروف شدند تصمیم گرفتند مخالفت خود رابا این
سرکوب که در دوران اخیر در کوبا از حیث شدت سابقه نداشت علنی کنند. زنان سپیدپوش به
عنوان گروهی از مادران، خواهران و خویشان زندانیان کار خود را آغاز کردند و امید
داشتند عزیزان خود را از زندان آزاد کنند.
هدف ها
میریام لیوا، یکی از اعضای زنان سپید پوش می گوید: "هدف ما صرفا انساندوستانه است؛
آزادی زندانیان مارس 2003 ."4 زنان سپید پوش در اولین واکنش به بازداشت‌های بهار
سیاه خواستار آزادی اعضای خانواده و عزیزان خود از زندان شدند. آنها امید داشتند که
این خواسته را با سازماندهی تظاهرات مسالمت آمیز که دو هفته پس از بازداشت‌ها آغاز
شد محقق سازند. هدف اولیه گروه، آزادی 75 زندانی سیاسی باقی ماند، اما ماموریت کلی
زنان سپید پوش گسترش یافت. زنان دیگری نیز که مستقیما تحت تاثیر بازداشت‌های بهار
سیاه قرار نگرفته اما با تاکتیک‌های سرکوبگرانه دولت کوبا مخالف بودند به این گروه
پیوستند.5
رهبری
زنان سپید پوش دو هفته پس از بازداشت‌های بهار سیاه در سال2003 نخستین گردهمایی خود
را در کلیسای سانتا ریتا در هاوانا آغاز کردند. کارگروه با فراخوان زنان مرتبط با
بازداشت شدگان توسط بلانکا رییِس و لارا پولان آغاز شد.6 در طی چند هفته آنها
توانستند 30 زن را بسیج کنند، زنانی که از آن زمان تا کنون هیچ یک ساکت
ننشسته‌اند.7 حلقه رهبری زنان سپید پوش علاوه بر رییِس و پولان شامل است بر:
میریام لیوا، همسر اسکار اسپینوزا چِیپه؛ برتا سولر، همسر آنجل مویا آکوستا؛ لویدا
والدِس، همسر آلفردو فلیپه فوئنتس؛ و خولیا نونِس، همسر آدولفو فرناندز سینز.8
فضای
مدنی
حکومت کاسترو از آغاز به قدرت رسیدن رژیم کمونیستی در سال 1959 با بازداشت‌ها و
حبس‌های مدام ناراضیان سیاسی تعریف شده است. این حکومت در سال 1999 برای مقابله با
اغتشاش مقررات سختی وضع کرد؛ فعالیت‌هایی چون وارد کردن متن های مربوط به دمکراسی
از سازمان‌های خبری بین المللی می توانست مجازاتی تا بیست سال زندان داشته باشد.9
علاوه بر ایجاد محدودیت قانونی برای کوبایی ها در زمینه آزادی بیان و نشر اطلاعات،
رژیم تلاش می کند چهره‌های مخالف را با برچسب زنی به عنوان عوامل ایالات متحده
تضعیف کند و بی اعتبار سازد.10 کاسترو با بازداشت‌های بهار سیاه امید داشت مطبوعات
آزاد را از میان بردارد؛ اما سرکوب به ارتقاء سطح روزنامه نگاری مستقل انجامید.
اقدام کاسترو به سرکوب به صورت کاتالیزور برای نویسندگان مخالف عمل کرد. بسیاری از
کوبایی‌ها بدون دسترسی به اینترنت، داستان‌ها و ماجراهای مورد نظر خود را با دست
نوشته و روی کامپیوترهای سفارتخانه‌های مختلف تایپ می کردند.11
با آن که زنان سپید پوش در فعالیت در چارچوب تنگ فضای سیاسی بسته کوبا محتاط
بوده‌اند، اما با مقاومت شدید از سوی دولت مواجه شده‌اند. دولت آنها را به همکاری
با ایالات متحده جهت سرنگونی رژیم سوسیالیست در کوبا متهم و تلاش کرده آنها را
بازداشت کند.12 به گفته یکی از مقامات دولت کوبا، زنان سپید پوش "توسط اربابان
یانکی خود ... تحریک شده‌اند."13
زنان سپید پوش همچنین از سوی طرفداران حکومت، که به باور مخالفان مجری اوامر دولت
اند، مورد توهین و حمله فیزیکی قرار گرفته اند.14
دولت کوبا به شدت رسانه‌ها را کنترل می کند و از این طریق تصویر ارائه شده از زنان
سپید پوش را تحریف می کند. در آوریل 2008، چند تن از اعضای زنان سپید پوش تحصنی
برگزار کردند که در جریان آن مورد توهین و ناسزاگوئی حدود 100 تن از هواداران دولت
قرار گرفتند. پلیس به کمک این گروه زنان را به زور سوار اتوبوس کرده و از آن منطقه
بیرون برد. تلویزیون دولتی به جای نمایش تصاویر بیرون کردن اجباری زنان بخش های
گزینش شده ای از مکالمه تلفنی زنان سپید پوش با ایلِنا راس لِتینِن، عضو مجلس
نمایندگان آمریکارا پخش کرد.15 گفتگوی این خانم عضو مجلس نمایندگان هیچ ارتباطی با
تحصن نداشت و صرفا بیان همبستگی وی با زنان سپید پوش بود. با این حال، دولت کوبا
مکالمه تلفنی را ضبط کرده و آن را در بخش خبر تلویزیون پخش کرده بود تا ادعای خود
را مبنی بر این که زنان سپید پوش یک گروه سیاسی "ضد انقلاب" در پوششی دیگر هستند و
توسط ایالات متحده کنترل می شوند اثبات کند. یکی از تظاهر کنندگان می گفت: "همه این
داستان یک نمایش مسخره است و حکومت دارد اطلاعات را دستکاری می کند. حکومت تصاویر
مربوط به کشاندن ما به این سو و آن سو و لگد زدن به ما را نشان نداد."16
پیام و مخاطب
زنان سپید پوش با هدف آزاد کردن اعضای زندانی خانواده تصمیم به تظاهرات هفتگی
مسالمت آمیز در خیابان‌های هاوانا گرفتند. زنانی که سراپا سپید پوش هستند هر یک
شنبه در مراسم کلیسای سانتا ریتا ملاقات کرده و سپس در سکوت خیابان پنجم هاوانا را
طی می کنند.17 هر کدام از آنها گلی در دست داشته و پیراهنی می پوشد که بر روی آن
تصویر خویشاوند زندانی او با تعداد سال‌های محکومیت زندان وی نقش بسته است. آنها با
این تظاهرات امید دارند آگاهی نسبت به قربانیان بازداشت‌های بهار سیاه را افزایش
داده و به حکومت یادآور شوند که عزیزان خود را فراموش نکرده‌اند.19
روش‌های مسالمت آمیز زنان سپید پوش شاید کلید موفقیت آنها باشد. برخی بر این باورند
که اگر آنها تظاهرات خود را کاملا به نحو مسالمت آمیز برگزار نمی کردند جنبش آنها
یک باره توسط حکومت نابود می شد. میریام لیوا یکی از تظاهرکنندگان می گوید: "من فکر
می کنم به همین دلیل است که ما در جامعه کوبا جایگاهی داریم و حکومت باید قدم زدن
ما در خیابان‌ها و اعلام مطالبات ما را بپذیرد. این برای اولین بار است که حکومت
کوبا این واقعیت را پذیرفته که کسی حق دارد بیرون آمده و در فضای عمومی سخنش را
بگوید."20 آنها همچنین به حکومت کوبا نامه‌هایی نوشته و خواستار آزادی زندانیان
شده و از دولت های خارجی درخواست حمایت کرده‌اند.21 تا این زمان، 22 تن از بازداشت
شدگان بهار سیاه آزاد شده‌اند و زنان سپید پوش به مبارزه برای آزادی 53 زندانی باقی
مانده ادامه می دهند.22
فعالیت‌های فراگستر
زنان سپید پوش برای ایجاد ائتلاف یا جذب معترضان بیشتر به گروه خود اقدامی نکرده
اند، اما عمل آنها الهام بخش دیگران در مشارکت در جنبش بوده است. زنان در استان‌های
بیرون از هاوانا سپید پوشی را آغاز کرده23 و به راهپیمایی اعتراضی در برابر
حبس‌های غیر عادلانه اعضای خانواده خود می پردازند.24 بنا به گزارش‌ها در موارد خاص
گاهی حتی تا 100 زن به راهپیمایان پیوسته‌اند.25
زنان سپید پوش همچنین با جامعه بین المللی جهت پشتیبانی از خود تماس برقرار
کرده‌اند. آنها علاوه بر گفتگو با زنان سیاستمدار آمریکایی مثل ایلِنا راس لِتینِن
که از آنها حمایت می کنند با مایک پارملی رئیس دفتر حفاظت از منافع ایالات متحده در
هاوانا دیدار کرده‌اند.26 پولان بر این باور است که برخی از زندانیان آزاد شده به
دلیل فشارهای بین المللی رها شده‌اند. او می گوید که رهایی آنها "نه نمایش
انساندوستی دولت بلکه نوعی بده بستان برای جلب کمک‌های اروپا بویژه اسپانیا بوده
است."27 زنان سپید پوش به خاطر تلاش‌هایشان در سال 2005 جایزه ساخارف برای آزادی
اندیشه را از پارلمان اروپا دریافت کردند.28
[1]
Lauria, Carlos, Campbell, Monica, and Salazar, Maria. "Cuba's Long Black
Spring." The Committee to Protect Journalists. 18 March 2008.
[2]
Ibid.
[3]
Ibid.
[4]
Frank, Marc. "Cuba Lashes out at 'Ladies in White'." Reuters UK. 25 April 2008.
[5]
Llana, Sara Miller. "Cuba Arrests Ladies in White." Christian Science Monitor.
22 April 2008.
[6]
Ibid.
[7]
O'Grady, Mary Anastasia. "Ladies in White." Wall Street Journal. 18 Dec. 2005.
[8]
Llana.
[9]
O'Grady.
[10] "Country
Report: Cuba." Freedom House. 2009.
[11]
Ibid.
[12]
Llana.
[13]
Frank; Llana.
[14]
Frank.
[15]
Lockhart, Melissa. "Dissident Treatment – The Ladies in White." Foreign Policy
Association. 19 March 2009.
[16]
Ariosto, David. "Pro-government demonstrators swarm human rights march in Cuba."
CNN. 18 March 2010.
[17]
Tamayo, Juan O. "Cuban protesters punched, dragged." Miami Herald. 18 March 2010.
[18]
Frank.
[19]Ibid.
[20]"Statement
of purpose from Cuban dissidents Ladies in White." Havana Journal. 8 Aug. 2006.
[21]Lockhart.
[22]Ibid.
[23]Gjelten,
Tom. "Bolder Tactics Divide Cuba's 'Ladies in White'." National Public Radio. 16
May 2008.
[24]Llana.
[25]Ibid.
[26]O'Grady.
[27]Ibid.
[28]Ibid.
[29]Frank.
[30]Voeux,
Claire. "'Black Spring' Five Years After." Reporters Without Borders. March
2008. PDF.
[31]
O'Grady.
بیشتر بدانید
خبرها و مقاله ها
"Cuban
'Lady in White' Tells of Police Repression." Amnesty International 23 March 2010.
Frank, Marc. "Cuba Lashes out at 'Ladies in White'." Reuters UK. 25 April 2008.
Gjelten, Tom. "Bolder Tactics Divide Cuba's 'Ladies in White'." National Public
Radio. 16 May 2008.
Lauria, Carlos, Campbell, Monica, and Salazar, Maria. "Cuba's Long Black
Spring." The Committee to Protect Journalists. 18 March 2008.
Llana, Sara Miller. "Cuba Arrests Ladies in White." Christian Science Monitor.
22 April 2008.
Lockhart, Melissa. "Dissident Treatment – The Ladies in White." Foreign Policy
Association. 19 March 2009.
O'Grady, Mary Anastasia. "Ladies in White." Wall Street Journal. 18 Dec. 2005.
Voeux, Claire. "'Black Spring' Five Years After." Reporters Without Borders.
Mar. 2008.
"Country
Report: Cuba." Freedom House. 2009.
"Cuba's
'Ladies in White'." Human Rights First.
"Ladies
in White." Wikipedia. 12 Jan. 2010.
"Home
Page." Las Damas de Blanco. 2006. (Spanish)
"Statement
of purpose from Cuban dissidents Ladies in White." Havana Journal. 8 Aug. 2006.
ویدیوها
"Cuba:
Las Damas de Blanco." YouTube. 20 Feb. 2008. (Spanish(
"Neighborhood
Vigilantes." YouTube. 30 Aug. 2007.
کتاب ها
Corbett, Ben. This is Cuba: An Outlaw Culture Survives. Oxford: Westview Press,
2002.
Garcia, Caroll I. It Ain't Easy, Comandante: The Cuban People's Struggle for
Freedom! New York: iUniverse, Inc., 2007.
Gomez, Mayra. Human Rights in Cuba, El Salvador and Nicaragua: A Sociological
Perspective on Human Rights Abuse (Studies in International Relations). New
York: Routledge, 2003.
فضای
مدنی