بازگشت به خانه  |   فهرست موضوعی مقالات و نام نويسندگان

شهريور   1387 ـ   سپتامبر  2008

تجربهء زندان باعث از بین رفتن ترس است

هاشم آغاجری

به گزارش خبرنامه امیرکبیر، چندی پيش جمعی از اعضای شورای مرکزی و عمومی «دفتر تحکیم وحدت» با دکتر هاشم آقاجری، استاد سابق تربيت معلم و نوانديش مذهبی، دیدار کرده و دربارهء برخوردهای صورت گرفته با دانشگاهیان و مسائل روز کشور به گفتگو نشستند. گزارش ذیل، گزیده ای از سخنان وی در جمع دانشجویان می باشد.

در ابتدای این دیدار اعضای این اتحادیه دانشجویی با ارائه ی گزارشی از فضای کنونی دانشگاه ها، چون اخراج و بازنشستگی اجباری اساتید، محرومیت از تحصیل دانشجویان، تعرض برخی مسئولین به دختران دانشجو ـ مثلاً در دانشگاه زنجان ـ و بازداشت گسترده فعالین دانشجویی در تابستان امسال، هدف حاکمیت را ایجاد رعب و وحشت در بین فعالین دانشجویی، دانستند که هدف در راستای دانشگاهی آرام و مطیع می باشد. آنها افزودند: «اما چنین بازداشت هایی در بین دانشجویان بازتابی معکوس داشته است و باعث افزایش روحیه ی ایستادگی و آزادی خواهی در بین دانشجویان گردیده است».

آنها ادامه دادند: «بی شک برخورد قهرآمیز حاکمیت با منتقدین یکی از دلایل رخوت فعالین سیاسی است. در واقع حاکمیت با افزایش هزینه فعالیت سیاسی برای منتقدان و مخالفین توانسته است نوعی سکوت و انجماد را در اکثر احزاب و رسانه های منتقد خود ایجاد کند، اما در این شرایط فعالین دانشجویی علی رغم تمامی فشارها و تهدید ها می کوشند با حفظ روحیهء آرمان خواهی خود در برابر دولت اقتدار گرا ایستادگی کنند و آنرا در عرصه های مختلف به چالش کشیده اند».

دانشجویان عضو دفتر تحکیم وحدت ادامه دادند: «این مقاومت دانشجویان غیر قابل قبول است و به همین جهت است که نیروی سرکوبگر در صدد انتقام گیری از دانشجویان به عناوین واهی از جمله ارتباط با گروهای برانداز خارج از کشور آمده است، که چنین اتهامی به هیچ وجه قابل پذیرش نیست و فعالیت اعضای دفتر تحکیم کاملا شفاف بوده و در راه آزادی و دموکراسی با اتکا به مردم و سایر نهادهای داخل کشور گام برداشته است و این راه را ادامه خواهد داد».

در ادامه، دانشجویان عضو دفتر تحکیم وحدت با انتقاد از سکوت روشنفکران در شرایط کنونی، بیان داشتند: «از اندیشمندان و روشنفکران انتظار می رود با انسجام بیشتر وارد صحنهء سیاسی کشور شوند و کشور را از وضعیتی که در آن گرفتار شده است، نجات دهند».

سپس دکتر آقاجری به بیان دیدگاه های خود پیرامون مسائل مختلف پرداخت. وی در ابتدا، با یادآوری تجربهء فعالیت های دانشجویی در دوران رژیم شاه، ساواک را در برخورد با جنبش دانشجویی ناتوان دانست در حالی که این سازمان مخوف در آن دوران اکثر سازمان های سیاسی و چریکی را سرکوب کرده و از بین برده بود. وی افزود: «دلیل این امر از سیالیت جنبش دانشجویی می باشد، زیرا که جریان دانشجویی همچون چشمه ای است که همواره نیروهای جدید در آن رشد می کنند و از این جهت امکان برخورد و حذف آن میسر نمی باشد، مگر آنکه دانشگاه ها را تعطیل کنند و این امری محال است زیرا امروزه تمامی نظام های سیاسی نیاز اساسی به دانشگاه و نهاد تولید علم دارند و بنابراین امکان بستن سرچشمه جنبش دانشجویی وجود ندارد».

وی جریان دانشجویی را از جریان های پایدار در ایران برشمرد که همواره در تاریخ معاصر کشورمان نقشی اساسی داشته است و هرگز از بین نرفته و نخواهد رفت، اما در تمامی دوران ها با افت و خیز فراوان مواجه بوده و تحت فشار و سرکوب قرار گرفته است، که حتی این فشار ها نیز خود باعث آب دیده شدن و پختگی این جریان گردیده است.

وی گفت: «تجربهء زندان باعث از بین رفتن ترس های واهی دانشجویان می گردد زیرا که تصور زندان، ترسناک تر از واقعیت آن می باشد و اقدام حاکمیت در حبس فعالین دانشجویی در بلند مدت به ضرر خود حاکمیت خواهد بود و نتیجه ای عکس خواهد داشت».

دکتر آقاجری همچنین، با اشاره به تلاش رژیم شاه برای تاسیس تشکلات غیر مستقل و فرمایشی در دانشگاه ها، افزود: «این اقدام از راه های دیگر رژیم شاه جهت مقابله با جنبش دانشجویی بود؛ تشکلات شاه ساخته و شاه فرموده ای که با امکانات فراوان دولتی همراه بودند اما هیچ نتیجه ای برای رژیم همراه نداشتند. زیرا که اساساً ماهیت جنبش دانشجویی با نقد، استقلال، آزادی و آرمان خواهی تعریف می شود نه وابستگی و سر سپردگی».

وی سپس، با اشاره به ادامهء حیات چنین تشکل های غیر دانشجویی در دانشگاه ها پس از انقلاب، این تجربه را شکست خورده دانست و از علائم شکست این پروژه به تغییر پی در پی اسم این تشکل ها اشاره کرد، که هر دوره یا عناوین مختلفی ایجاد شده اند و تابلوی جدیدی برای خود برگزیده اند، اما دفتر تحکیم نزدیک به ۳۰ سال است که دفتر تحکیم مانده است. بنابراین، وجود تشکلات وابسته به قدرت که همچون رسانه ای در کنار رسانه های دولتی، توجیه گر قدرت هستند، نه از سوی مردم به عنوان تشکل دانشجویی شناخته میشود و نه از سوی دانشجویان.

وی افزود: «تکاپوی تاریخی در جنبش دانشجویی همچون دوی ماراتن می باشد، که قصد آن رساندن مشعل آزادی به بالاترین قله ها است و آن گروهی که مشعل دار است از ابتدا تا انتهای راه ثابت نیست و هر دوره با ورود دانشجویان جدید این مشعل دست به دست می شود. حال امروز که اين مشعل در دست شما است باید آنرا فروزان تر به گروه بعدی بسپارید و به خاطر داشته باشید این مشعل هرگز خاموش نشده است و همواره خواب را از چشم حاکمان مستبد ربوده است. همان طور که در زمان شاه جنبش دانشجویی کابوسی برای رژیم شاه بود، بعد ازپیروزی اتقلاب اسلامی نیز جنبش دانشجویی همواره در صحنه مبارزه حاضر بوده است و در دوره های مختلف، متناسب با شرایط هر دوره، مبارزه کرده است. پس با وجود تمامی فشار ها جنبش دانشجویی به حیات خود ادامه داده است و این فشارها به فعالین دانشجویی چیز جدیدی نیست، اما از جهتی این فشار ها در دوران کنونی دردناک تر است زیرا این فشار ها از طرف رژیمی وارد میشود که جنبش دانشجویی، خود درپی ریزی و شکل گیری آن نقش اساسی داشته است و مخصوصا برای انجمن های اسلامی دردناک تر است زیرا این ستم ها به نام اسلام صورت می گیرد».

وی افزود: «اگر بخواهیم ۱۸ تیر ۷۸ را با ۱۶ آذر ۳۲ مقایسه کنیم ، ۱۸ تیر برای دانشجویان مسلمان دردناک تر است، زیرا در ۱۶ آذر با شعار “جاوید شاه” دانشجو را سرکوب میکردند و می کشتند، اما در ۱۸ تیر با رمز “یا زهرا” همان کارها را کردند».

وی همچنين افزود: «مایوس شدن و انفعال خطر بزرگی برای تمامی گروهای سیاسی می باشد و تصور رهایی به کمک نیروهای خارجی، تصوری اشتباه است و ملتی که چشم به انتظار خارج شدن دستی از غیب برای رهایی باشد، هیچ گاه رها نخواهد شد؛ چرا که رهایی پروسه ای درونی است و آزادی و دموکراسی همچون سوغاتی نیست که از بیرون برای ملتی به ارمغان آورده شود».

آقاجری یکی از ویژه گی های جنبش های آرمان خواهانه را جدا نبودن هدف از وسیله دانست و گفت: «جنبش دانشجویی نیز با تمرینی که در زمینه های آزادی خواهی و عدالت طلبی می کند به نوعی هدف خود را نیز به دست می آورد. اینکه دانشجو حاضر نیست به ظلم تن دهد خود پیروزی است و نفس "نه" گفتن به ستم، خود، هدف است.

وی خواستار برگزاری نشست های مشترک بین دانشجویان و روشنفکران شد و از دانشجویان خواست تا ارتباط خود را با روشنفکران و اساتید گسترش دهند.

وی همچنین خواستار پیوند بیشتر دانشجویان با طبقه های مختلف جامعه شد و با ابراز تاسف از اینکه که اکثر احزاب موجود خود را سخنگوی طبقهء متوسط می دانند، گفت : «پس سخنگوی طبقهء پایین جامعه کجاست؟ طبقهء پایین جامعه که اکنون به یمن سیاست های "دولت عدالت خواه" گسترش یافته باید از سوی جنبش دانشجویی مورد توجه قرار گیرد و از حقوق آنها دفاع گردد.

وی گفت: «نیروهای اقتدارگرا که شعارهای عدالت طلبانه سرمی دهند تنها از این شعار به صورت ابزاری برای سرکوب آزادی و دموکراسی استفاده میکنند و وقتی آزادی و دموکراسی از مردم سلب شد دیگر نان را هم بر سر سفره ی مردم نمی برند».

https://newsecul.ipower.com/

بازگشت به خانه