بازگشت به خانه  |   فهرست مقالات اين پايگاه

نوشته های شهباز نخعی snak2@live.ca 14 آبان 1389 ـ   5 نوامبر 2010 آرشيو

زود عرق کردن تب تند!

شهباز نخعی

snakh@live.com

درست دوسال پیش در همین روزها، دوست و همکار عزیزی که، اگرچه شهروند امریکا نبود و حق رأی هم نداشت، شیفته جذّابیت های باراک اوباما شده بود، از من پرسید چرا در نوشته هایم هم میهنان را از افتادن در دام شیفتگی مفرط نسبت به آن ستارهء درخشان آسمان سیاست ایالات متحده بر حذر می دارم.  این دوست عزیز بطور تلویحی مرا متهم می کرد که با کاشتن بذر تردید در مورد توانایی های واقعی باراک اوباما، و بویژه شعارهای "تغییر" و "آری ما می توانیم" او عملاً از جناح راست افراطی حزب جمهوری خواه یعنی "محافظه کاران نو" جانبداری می کنم.

به آن دوست عزیز توضیح دادم تجربه نشان داده که در دنیای سیاست هرگاه احساسات بر عقل چیره می شود نتیجهء مطلوب بدست نمی آید و من با این که از نظر پسند سیاسی به افکار و آرمان هایی که اوباما تبلیغ می کند نزدیک تر هستم، مجموعه شرایط سیاسی- اقتصادی و اجتماعی را چنان نمی بینم که اوباما بتواند به وعده های خود عمل کند و از این رو زیان سرخوردگی هواداران او را بیش از نفعی می بینم که می توان از این بسیج عاطفی و احساسی انتظار داشت.

در همان روزها، دوست هم میهن دیگری که تبعهء امریکا و دارای حق رأی است، هنگامی که او را از دلبستگی شیفته وار به وعده های اوباما برحذرداشتم پاسخ داد: «اوباما بچّه خوبی است و به ما دروغ نمی گوید». در آن زمان این دوست طرحی برای ایجاد اشتغال و کاهش نرخ بیکاری در امریکا تهیه کرده و برای اوباما فرستاده بود که بر مبنای آن دولت می بایست به کارآفرینانی که توانایی برپایی یک کسب و کار کوچک و ایجاد شغل برای خود و چند نفر دیگر را داشتند 100 هزار دلار وام دراز مدّت و کم بهره پرداخت کند. پیش بینی دوست من این بود که طرحش می تواند برای بیش از 2 میلیون نفر کار ایجاد کند و طبعاً ابراز تردید مرا نپسندید و آن را به حساب منفی بافی ام گذاشت.

امروز، درست 2 سال بعد، و در روز برگزاری انتخابات سراسری مجلس نمایندگان، یک سوّم از نمایندگان مجلس سنا و بخشی از فرمانداران ایالات متحده، با آن که نخواستم نظر امروز آن 2 دوست را دربارهء باراک اوباما بپرسم تا شائبهء برخ کشیدن خطای دادن عنان عقل به دست احساسات پیش نیاید، نظر اکثریت قاطع ناظران و تحلیلگران و نتیجه نظرسنجی ها نشان می دهند که کمتر نشانی از آن شور و شوق شیفته وار باقی مانده و در مواردی حتی جای خود را به سرخوردگی و تلخکامی داده است.

با وجود شکست سنگین در انتخابات کنگره و کسب اکثریت شکننده و ناپایدار در مجلس سنا، اینها به معنای پایان کار اوباما نیست. در سال 1994، بیل کلینتون نیز در نیمهء نخستین دوره ریاست جمهوری خود اکثریت کنگره را به جمهوری خواهان باخت امّا این شکست مانع از آن نشد که 2 سال بعد در انتخابات ریاست جمهوری بر رقیب جمهوری خواه خود پیروز شود. با این حال، آنچه که با احتمال نزدیک به یقین می توان گفت این است که صورت مسئله بکلّی "تغییر" یافته است. دیگر نه از آن انبوه هواداران مجذوب و احساساتی که هر مرد سیاسی را به وجد می آورند خبری هست، نه خود باراک اوباما همان اعتماد به نفس "آری ما می توانیم" را دارد، و نه جمهوری خواهان مسلّط بر کنگره بنا بر آن دارند که در دو سال باقی مانده از ریاست جمهوری اوباما بگذارند آب خوش از گلوی او پایین رود.

تنها  شانسی که می توان برای باراک اوباما تصوّر کرد این است که یکبار دیگر ورق برگردد و او در سال 2012 همزمان در انتخابات دور دوّم ریاست جمهوری و کنگره و سنا پیروز شود. با توجّه به شرایط موجود احتمال چنین امری بسیار ضعیف است و در عین حال به فرض تحقق چیزی بیش از بازگشت به خانه اوّل – وضعیت نوامبر 2008 – نخواهد بود.

در مجلس سنا نیز با آن که اکثریت کرسی ها در دست دموکرات ها باقی مانده، وضعیت چندان مناسب نیست و این مجلس با اکثریت شکننده و ناپایدار خود با دشواری می تواند به یاری اوباما بشتابد.

با اکثریت یافتن جمهوری خواهان در کنگره، نخستین عرصهء مهمی که آنان به مصاف اوباما خواهند رفت هنگام طرح لایحه بودجهء سال 2011 خواهد بود. در آن هنگام اکثریت جمهوری خواه کنگره می تواند چنان در ارقام بودجهء پیشنهادی اوباما دخل و تصرّف کند که آن را به "شیر بی یال و دم و اشکم" بدل سازد و، با توجّه به انواع مشکلاتی که اوباما با آنها دست به گریبان است، و بویژه ضرورت تغییر در وضعیت وخیم اقتصادی و جلوگیری از افزایش نرخ بیکاری، چنین کاری برایش در حکم یک فاجعه است. برای پرهیز از وقوع فاجعه، اوباما چاره ای نخواهد داشت جز این که در عرصه های گوناگون از موضع ضعف با جمهوری خواهان معامله و مصالحه کند و این کار که به معنای فاصله گرفتن هر چه بیشتر از شعارهایی است که راه ورود به کاخ سفید را برایش هموار کردند، به نوبهء خود موجب روگردانی شمار بیشتری از مردم از او خواهد شد.

روگردانی شماری از رأی دهندگان امریکایی از اوباما و حزب دموکرات نه به معنای روی آوردن اشتیاق آمیز آنان به حزب جمهوری خواه، بلکه به مفهوم سرخوردگی و دوری جویی از سیاست بازی های رایج است.  در واقع شمار رأی دهندگان نشان می دهد که به تعداد رأی دهندگان جزب جمهوری خواه چندان افزوده نشده بلکه این حزب دموکرات است که بسیاری از رأی دهندگان خود را از دست داده است.  نمونه این روگردانی را می توان در استقبال نسبی مردم از حزب نوپای راست افراطی "تی پارتی" دید.

نکته ای که شکست اوباما و حزب دموکرات در انتخابات کنگره را سنگین تر می کند – بی آن که به مفهوم پیروزی درخشان حزب جمهوری خواه باشد – این است که این شکست ناشی از دست بدست شدن یک یا چند کرسی معدود کنگره از حزب دموکرات به حزب جمهوری خواه نیست. در انتخابات پیشین کنگره شمار کرسی های حزب دموکرات از مجموع 435 کرسی 250 و حزب جمهوری خواه 178 بود.  معنای این تفاوت شمار کرسی ها این است که حزب دموکرات حتی اگر 20 یا 30 کرسی را از دست می داد هنوز می توانست اکثریت خود در کنگره را حفظ کند، در حالی که اکنون وضعیت معکوس شده و حزب جمهوری خواه با کسب 60 کرسی به حدود 250 کرسی دست یافته است.

شکست حزب دموکرات در انتخابات کنگره برای اوباما در کنار زیان ها و عوارض منفی یک حسن و سود نیز دارد.  حسن و سودش این است که اوباما که در 2 سال گذشته با وجود داشتن اکثریت قاطع در کنگره و سنا نتوانست رضایت رأی دهندگان احساساتی خود را جلب کند، اینک برای 2 سال باقیمانده ریاست جمهوری عذر و بهانه هایی موجّه برای بی عملی و عدم قاطعیت خود خواهد داشت.

با شکست دردناک اوباما در انتخابات کنگره و گسسته شدن دایرهء بستهء "دلبرجانان من، برده دل و جان من"، فصلی دیگر بر داستان عشق های نامراد سیاسی افزوده شد. این شکست برای ما که در 3 دههء گذشته 3 نمونهء خمینی، خاتمی و موسوی را در کارنامهء تنامرادی های عشقی- سیاسی خود داریم، فرصتی برای عبرت آموزی پدید آورده است. یا همچنان به شیوهء تماشاگران احساساتی فیلم های هندی از بیوفایی معشوق شکوه و ناله سر دهیم و اشک حسرت بریزیم و یا این ضرب المثل قدیمی را آویزه گوش کنیم که: «تب تند زود عرق می کند»!

https://newsecul.ipower.com/

بازگشت به خانه