«فوتبال زیرچادر»: يک فيلم مستند

شرحی همراه با عکس

چندی پيش فیلم مستندی با نام «فوتبال زیرچادر» که ترجمهء دقیق تر نام آن «فوتبال محرمانه» است، جایزه «تدی» جشنواره فیلم برلین برای بهترین مستند را دریافت کرد. اين مستند تصویرگر مسابقه ای دوستانه است بین تیم فوتبال زنان ایران و تیمی متشکل از فوتبالیست های زن باشگاه های آلمان، که آن را یک فوتبالیست حرفه ای آلمانی به نام مارلین آسمن ترتیب داده است، که خودش در برلین دانشجو است و در یک باشگاه چند فرهنگی، که فوتبالیست هائی از ترکیه و دیگر کشورها در آن هستند، توپ می زند. داستان فیلم خیلی ساده است: فوتبالیست آلمانی می بیند تیم فوتبال زنان ایران دائم مشغول تمرین و آماده سازی است ولی، به خاطر محدودیت حجاب، نمی تواند رقبای بین المللی را به بازی های دوستانه در تهران جلب کند. الیشا سایمون، منتقد برجسته نیویورکی، در نقدی در هفته نامهء تخصصی «ورایتی» می نویسد در مستند نفس گیر «فوتبال زیر چادر» پل فرهنگی ای زده می شود میان تهران و برلین و نشان می دهد که برای حکومت ایران، فوتبال زنان نماینده نبرد برای آزادی است، از چند جهت. از يکسو، همانطور که تماشاگران فیلم «آفساید» جعفر پناهی می دانند، فقط مردها حق دارند به تماشای مسابقه فوتبال بروند. از سوی دیگر، فوتبالیست های آلمانی که بعضی هاشان هم مسلمان هستند، در سفر به ایران متوجه مقررات پیچیده ای می شوند که بر فوتبال زنان حاکم است، و در خلال مسابقه، رعایت حجاب اسلامی و پرهیز از رقصیدن و حرکات دیگر، مدام از طریق بلندگو به زنان در جایگاه تماشاگران یادآوری می شود. فیلم در حالیکه با دقت و به طرزی باورپذیر، مشکلات و موانع بر سر این مسابقه فوتبال استثنائی را نشان می دهد، و عواقب سیاسی آن را بررسی می کند، در نمایش زندگی شخصیت های اصلی در تهران و آلمان هم موفق است و جالب است که می بينيم زندگی خصوصی دخترهای فوتبالیست در تهران و برلین، فرق چندانی با هم ندارد، و برای هر دو گروه فوتبال از یک سو نمودار استقلال و اتکاء به نفس است و، از سوی دیگر، وسیله ای برای ابراز برابری با مردان.

بازگشت به خانه