کنوت مِلِنتین: ایران قبل از انتخابات

بازگشت به خانه پيوند به نظر خوانندگان آرشيو مقالات آرشيو صفحات اول جستجو

دوشنبه 9 ارديبهشت ماه 1392 ـ 29 آوريل 2013

مردم ایران در 14 ژوئیه رئیس جمهور تازه ای برمی‌گزینند. چهار سال پیش، بیش از 39 میلیون نفر رأی دادند که حاکی از درصد بالای مشارکت را تا 85 درصد نشان می داد. علت این مشارکت بالا این بود که امر دائر شده بود بر انتخاب بین رئیس جمهور فعلی محمود احمدی نژاد و مخالفان که به ویژه میرحسین موسویِ «اصلاح طلب» تبلور آنها محسوب می شد. اما حالا که اصولاً معلوم نیست آیا نامزد قابل قبولی از بین اصلاح طلب ها وجود خواهد داشت یا نه، رهبری کشور نگران است که چه بسا خیلی از ایرانی ها پای صندوق های رأی نروند. از این رو خیلی زود تبلیغات در این جهت به راه افتاد که مشارکت حتی الامکان بالای مردم را دلیل ِ مخالفت شان با دشمنان ایران نشان دهد.

احمدی نژاد که به زودی دومین دوره اش هم به پایان می رسد طبق قانون اساسی ایران اجازۀ نامزدی دوباره ندارد. حدود بيست سیاستمدار علاقۀ خود را به نامزدی و رقابت بر سر جانشینی احمدی نژاد اعلام کرده اند. اما این بدان معنا نیست که همه می خواهند واقعاٌ در انتخابات به رقابت بپردازند. چند تن از آنها ائتلاف کرده اند و احتمالاٌ بعداٌ بین خود توافق می کنند که چه کسی پا به عرصۀ انتخابات خواهد گذاشت تا به این ترتیب جلوی شکسته شدن رأی را بگیرند.

البته وقت زیادی برای توافق نمانده زیرا بین هفتم تا یازدهم ماه مه افراد متقاضی باید ثبت نام کنند. سپس شورای نگهبان تصمیم می گیرد صلاحیت چه کسی برای انتخابات تأیید می شود. شورای نگهبان دوازده عضو متخصص فقه و حقوق دارد. نیمی از آنها یعنی فقها توسط «رهبرمعظم» آیت الله علی خامنه ای منصوب می شوند و شش نفر حقوقدان را مجلس انتخاب می کند. خامنه ای احتمالاٌ در روند تصمیم گیری شورای نگهبان مستقیماٌ دخالت خواهد کرد. علاقۀ جمعی رهبران ایران است که عده ای از نامزدها تأیید صلاحیت شوند که دست کم به گونه ای باورپذیر نشان داده شود امکان انتخاب واقعی برای مردم وجود دارد.

خامنه ای تاکنون معلوم نکرده که کدامیک از نامزدها را برای احراز مقام ریاست جمهوری ترجیح می دهد. البته این خودداری، شیوۀ اوست. در این زمان، دو ماه قبل از انتخابات، نظرسنجی نیز وجود ندارد که امکان پیش بینی را فراهم آورد.

در بین نامزدهای مطرح احتمالاٌ مشاور عالی سالیان دراز خامنه ای در عرصۀ سیاست خارجی علی اکبر ولایتی از همه به او نزدیکتر است. این سیاستمدار 67 ساله در بین سال های 1981 تا 1997 وزیر خارجه بود ؛ زمانی طولانی و غیر مرسوم در کشوری که این سمت تبدیل به صندلی پرتاب برای دارندۀ آن شده است. او اخیراٌ بیشتر موضع گیری علنی کرده و چنین می نماید که در مسئلۀ برنامۀ اتمی ایران و مناسبات با غرب مواضع معتدلی اتخاذ کرده است. هنوز معلوم نیست آیا ولایتی واقعاٌ در انتخابات وارد خواهد شد یا نه. او با دو سیاستمدار دیگر یعنی شهردار تهران٬ محمد باقر قالیباف و نمایندۀ بانفوذ مجلس غلامعلی حداد عادل ائتلاف «2 به اضافۀ 1» را تشکیل داده است. اینان تاکنون تصمیم نگرفته اند چه کسی از بین آنها نامزد خواهد شد.

یک ائتلاف مهم دیگر خود را «جبهۀ پیروان خط امام و رهبری» می نامد، منظور از امام، آیت الله خمینی رهبر«انقلاب اسلامی» است که در سال 1989 درگذشت. اعضای این ائتلاف وزیر معزول خارجۀ احمدی نژاد منوچهر متکی و دو تن از نایب رئیسان مجلس و رئیس اتاق صنایع و بازرگانی تهران و روحانی اصول گرا، مصطفی پورمحمدی هستند، وی بین سال های 2005 تا 2009 در دولت احمدی نژاد وزیر کشور بود.

در بین دیگر نامزدها باید به حسن روحانی توجه ویژه ای کرد که بین سال های 2003 تا 2005 مذاکره کنندۀ ارشد ایران در مناقشۀ اتمی بود. او با حمله به روش احمدی نژاد در برخورد با این بحران خود را مطرح کرده و ممکن است به نامزد محبوب رسانه های غربی تبدیل شود.

توجه: اگر عنوان اين مقاله را در جدول زير وارد نکنيد، ما نخوهيم دانست که راجع به کدام مطلب اظهار نظر کرده ايد.

کافی است تيتر را کپی کرده و در محل مربوطه وارد کنيد.