کامبیز باسطوت: تفاوت های بنیادی چند نهاد سياسی

بازگشت به خانه پيوند به نظر خوانندگان آرشيو مقالات آرشيو صفحات اول جستجو

چهارشنبه 26 تير ماه 1392 ـ 17 ماه جولای 2013

در چند سال گذشته، گروه ها و شخصیت های مختلف سیاسی، با پی بردن به ضرورت تشکل سیاسی برای پیشبرد اهداف خود، تلاشی جدی برای متشکل و سازمان بندی شدن خود را آغاز کرده اند. بخصوص پس از وقوع جنبش سبز در ايران، اولین همایش سیاسی سازمانی توسط «شبکهء سکولارهای سبز ايران» در شهر تورنتوی کانادا تشکیل شد. پس از این همایش جریان های اصلاح طلب اسلامی دو کنگره در استکهلم و یکی در پراک و دیگری در واشینگتن تشکیل دادند.

در حالی که شبکهء سکولارها بر روی انحلال و یا براندازی حکومت جمهوری اسلامی تأکید می کرد، اصلاح طلب های اسلامی و سکولارهای همکار آنها ـ که بیشتر کمونیست ها بودند ـ بروی انتخابات آزاد و پرهیز از خشونت (عبارتی که جای گفتگوی زیادی دارد و تا حدودی در هر صورت به معنی تضمين تدام جمهوری اسلامی است) خواست سیاسی خود را بنا کرده بودند. فرض اعلام شدهء آنها اين بود که جمهوری اسلامی برای آنها راهی باز خواهد کرد تا اصلاح طلب ها بتوانند از طريق آن از خود جمهوری اسلامی بگذرند؛ راهی که به انهدام جمهوری اسلامی منجر می شد! برای این گروه، انقلاب اسلامی 57 محکوم نیست و نقش واپسگرای آن چندان اهمیت ندارد. همچنین دست آوردهای اجتماعی، دادگستری، صنعتی و اقتصادی رژیم مشروطیت، که پس از انقلاب اسلامی ایران را به پیش از انقلاب مشروطیت برد، اهمیتی ندارد. اصلاح طلبان اسلامی و همکاران کمونیست آنها در بی هویتی و خلاء سیاسی تاریخی جولان می دهند؛ خلائی که در آن گذشته و آینده ای وجود ندارد.

جریان سیاسی بنام «شورای ملی» نيز، که از آغاز فعالیت آن شاید بیش از یکسال بگذرد، یکی از آخرین تشکل هائی است که شکل گرفته است. شورای ملی با اینکه از آغاز بعنوان یک جریان سیاسی سازمانی پادشاهی خواه شناخته شده است همواره از اعلان ماهیت سیاسی واقعی خود خودداری کرده است که ایراد بزرگی برای آن است. بدون شک کسانی که با شورای ملی کار می کنند و یا از آن پشتیبانی می کنند تمایلات پادشاهی خواهی را دارند.

منشور شورای ملی ظاهراً ترکیبی است از منشورهای شبکهء سکولارها و کنفرانس های اصلاح طلبان است و در واقعيت بیشتر زیر تأثیر بیانیه های اصلاح طلبان اسلامی قرار دارد.

منشور شورای ملی در موارد زير با منشور اصلاح طلب ها و چپ ها همسوئی دارد:

1. تلاش برای برگزاری یک انتخابات آزاد در ایران،

2. پرهیز از مبارزهء سیاسی خشونت آمیز بر ضد حکومت جمهوری اسلامی

3. مخالفت با هرگونه حمله خارجی به حکومت جمهوری اسلامی.

در اين ميان، منطق به ما می گوید که انتخابات آزاد در ایران با وجود کادرهای سیاسی فاشیست حکومت درنده خوی جمهوری اسلامی خواب شیرینی بیش نیست. در عين حال اعلان غیر ضروری پرهیز از خشونت از يکسو، و مخالفت با اقدام خارجی عليه حکومت جمهوری اسلامی (و نه کشور ايران) از سوی ديگر، بدون در نظر گرفتن شرایط سیاسی گوناگون، ضمانت امنیتی بی چون و چرائی برای حکومت اسلامی بشمار می رود. اصولاً مطرح کردن خشونت پرهیزی و مخالفت با هرگونهء اقدام از خارج عليه «رژیم اسلامی» در اين شکل خود یاد آور سیاست های جبهه ملی ها و چپی های سی سال پيش برای حاکم کردن حکومت اسلامی بر ایران است؛ با این تفاوت که این بار این سیاست ها برای نجات جمهوری اسلامی از سرنگونی است.

نکتهء قابل ملاحظهء دیگر در منشور شورای ملی پشتیبانی آن از آشتی ملی و دعوت از کادرهای حکومت جمهوری اسلامی برای همکاری با شورای ملی است که شباهت زیادی به گفته های اکبر گنجی دارد آنجا که می گوید «می بخشیم اما فراموش نمی کنیم». این بخش از منشور نشانه هائی از تماس و نفوذ اسلامی های دور از قدرت در حکومت جمهوری اسلامی با سیاست پشت پردهء شورای ملی دارد.

در اين راستا باید در نظر داشت که از شهریور بیست ببعد نوعی همکاری بین دربار و اسلام شیعهء ميانه رو در ایران وجود داشته و حتی بعد از پانزده خرداد 1342 این همکاری تا حدود زیادی ادامه پیدا کرده است. علت این همکاری دشمنی مشترک اسلام سیاسی افراطی به رهبری خمینی و مجاهدین و کمونیست ها با دربرا بوده است. لیکن همکاری سیاسی دربار و اسلام میانه رو، و تا حدودی غیر سیاسی، در انقلاب 57 مغلوب سیاستورزی خمینی با جذب کمونیست ها، مجاهدین اسلامی و جبهه ملی شد. در منشور شورای ملی نشانه هائی از تجدید دوبارهء این عهد و پیمان همکاری است.

همسوئی منشور ملی با شبکه سکولارهای سبز نيز در موارد زیر است:

1. متعهد بودن به قانون جهانی حقوق بشر سازمان ملل،

3. به رسمیت شناختن حقوق سیاسی، اجتماعی و فرهنگی اقوام ایران در یک حکومت دمکراتيک غیر متمرکز

4. جدائی مذهب از سیاست یا بیرون نگاه داشتن اسلام سیاسی از سیاست در ایران

البته قول های دیگری هم در این منشور سیاسی داده شده است که بیشتر متکی به وجود قوانینی است که باید از مجلس شورای ملی بگذرند و یا اینکه برای اجرا شدن آنها قوانین دوران حکومت مشروطیت دوباره معتبر شود.

پيمان نامهء سیاسی سکولار دمکرات ها در راستای همایشی که در پیش رو دارند، با هدف ارائهء یک تعریف کامل از جهان بینی سیاسی سکولار دمکرات ها نوشته شده است. سکولار دمکرات ها برای نشان دادن ملی بودن خود یادوارهء تاریخی پرچم سه رنگ ملی شیر و خورشید و انقلاب مترقی مشروطیت را پشتوانهء تاریخی خود کرده اند. پيمان نامه با اعتقاد به ایرانی بودن، یک پارچگی و ملت ایران آغاز شده است. ماهيت حکومتی که سکولار دمکرات ها برای برپائی آن در ایران مبارزه می کنند نيز سکولار دمکرات بودن است. سکولار دمکرات ها به براندازی حکومت جمهوری اسلامی معتقد هستند، نه در پی جذب کادرهای سیاسی اسلامی رژیم به هر قيمتی نيستند و نه قصد دارند که به برگزیدگان حکومت اطمينان دهند که از طرف سکولار دمکرات ها برای بقای حکومت اسلامی خطری جدی وجود ندارد. سکولار دمکراسی یک تعقل سیاسی است که چار چوب معینی دارد و خارج شدن از آن قابل پنهان کاری نیست.

بدين سان، بین همایش سکولار دمکرات ها و شورای ملی تفاوت های آشکار سیاسی وجود دارد. کسانی که همایش سکولار دمکرات ها را موازی سازی با شورای ملی می نامند از ادعای دمکرات بودن خود منحرف می شوند و یاد آور «سلطنت طلبان رستاخیزی» هستند.

دمکراسی یعنی وجود تشکل های سیاسی که با ارائهء برنامه خود برای جلب اعتماد مردم تلاش می کنند. ویژگی دمکراسی وجود تشکل های سیاسی متفاوت است. ایرانیان سیاسی مبارز برای آزادی ایران از چنگال حکومت استبدادی خون آشام جمهوری اسلامی راه های مختلفی را پیشنهاد می کنند و برای اتحاد با یکدیگر نمودهای گوناگونی را به مردم ایران ارائه می دهند. در اين ميان نیروهای سیاسی سکولار از کمیت لازم برای نجات ایران برخورداند.

اما آنچه باعث پراکندگی سکولار دمکرات ها می شود يکی به مواضع غير سکولار دموکرات ِ پادشاهی خواهان، چپ ها و اسلامی ها مربوط می شود، يکی در رابطه با عملکرد امپریاليسم و سرمایه داری است، و يکی هم به فساد گستردهء اجتماعی در ميان ما ايرانيان ربط دارد.

توجه: اگر عنوان اين مقاله را در جدول زير وارد نکنيد، ما نخوهيم دانست که راجع به کدام مطلب اظهار نظر کرده ايد.

کافی است تيتر را کپی کرده و در محل مربوطه وارد کنيد.